گاشربروم3
گاشربروم 3 ، یکی از مرتفع ترین قلل جهان که اول بار توسط یک زن صعود شد!
گرچه واندا روتکیویکز با صعود قله نوشاق به ارتفاع 7500 متر رکورد صعود به این قله را شکسته بود ، اما باز هم مشتاق بود که به بازی 8000 متری ها بپیوندد. بدنبال فله ای مناسب می گشت که ارزش صعود داشته باشد و کاملا برروی پاکستان متمرکز شده بود. جایی که بلندترین قله های صعود نشده جهان تا آن زمان قدبرافراشته بودند: گاشربروم 3. گاشربروم 3، با خجالت از قلل 8000 متری ، مرتفع و عمیق ، در ارتفاع 7952 متری در دل رشته کوه قراقروم پاکستان قرار گرفته است و واندا بدنبال فتح چنین قله ای بود. گاشربروم 3 ، در کنار گاشربروم 1 و 2، هر دو در خور قله های 8000 متری ، هستند. تمام گاشربروم ها در سایه K2 نشسته اند که مانند برجی چند مایلی بالاتر از یخچال روی آنها قرار گرفته است.
واندا گروه 10 نفره ای از زنان دور هم جمع کرد که همگی از کوهنوردان برجسته آن زمان بودند، هالینا کروگر، آنا اوکوپیتسکا، ایوا پنکیویکس، آنا زروینسکا،و آلیسون چادویک اونیزکیویکز. این تیم را تیم اکپدیشن زنان لهستانی قراقروم نامیدند که به تیمی از 7 مرد لهستانی به رهبری شوهر آلیسون ، جانوز اونیزکیویکز پیوستند. تعیین شد که هر تیم زنان ومردان، با طناب مستقل صعود خواهند کرد و بدین وسیله زنان قادر خواهند بود که ادعا کنند " صعودی کاملا زنانه و بدون حمایت مردان " داشته اند. این تمایز برای واندا اهمیت زیادی داشت.
" هنگام صعود با زنان احساس قدرت می کنم چون هنگام صعود با مردان که همیشه انتظار رهبری و انتخاب مسیر را از آن خود می دانند، تمام حس وظیفه شناسی ام را از دست می دهم. برای من صعود تنها رسیدن به قله نیست بلکه برای من چگونه رسیدن مهم است. من احساس نمی کنم که مسیری از آن من است مگر اینکه خودم بر ترسهایم غلبه کرده و ریسکهای خودم را کرده باشم. احساس نگرانی از تصمیم گیری همگی از لازمه های صعود هستند... نمی توانیم امیدوار باشیم که کوهنوردان خوب را از آنهایی که خیلی خوب نیستند بدون توجه به جنس تمیز داده ایم مگر اینکه حضوری مصمم، خودکفا و مستقل از زنان کوهنورد را در کوهستان دیده باشیم. پس فقط آن زمان رقابت، رقابتی عادلانه خواهد بود. من ذاتا یک رقابت کننده هستم، اما حقوق مساوی می خواهم. " واندا حتی پافشاری می کند که " اکسپدیشن زنان برجسته زمانی به اهدافش خواهد رسید که بدون کمک باربرهای مرد باشد. اکسپدیشن مردان و زنان باهم واضحا اکسپدیشن زنان به طور صرف نخواهد بود."
اینکه آیا صعود همراه با مردان باشد یا سبک رهبری مصمم واندا ، در تیم او بحث و جدالهایی را بوجود آورد. سالها بعد آلیسون چادویک اونیزکیویکز احساس ناراحتی اش را درباره رویکرد خشک واندا در رهبری تیمش ، با آرلن بلام در میان گذاشت.
بلام گفت: " من فکر می کنم او و آلیسون نظرات متضاد خودشان را داشتند. زمان ، زمانی بود که انتظار نمی رفت زنان تاثیرگذار باشند و واندا فردی کاملا تاثیرگذار بود. تجربه من در ارتباط با افراد کشورهای بلوک شرق نشان داده است که انجام چنین کارهایی مستلزم این است که فرد کمی قویتر از نفر بعدی اش باشد که من مطمئنم واندا اینگونه بود. بسیار راسخ. او آنقدر بر روی اهدافش متمرکز بود که حتی آنقدر توجهی می کرد که چه کسی در مسیر است. و البته این رویه در بین مردان کوهنورد هم غیر معمول نبود اما من فکر می کنم زمانیکه زنان چنین رفتارهایی دارند توجهات نامطلوبتر بیشتری جلب می شود تا زمانیکه مردان چنین رفتارهایی دارند.
زمانیکه واندا تیم صعود را انتخاب کرد ، برنامه را چید و یا هنگامیکه تعیین کرد چه غذایی باید استفاده شود هیچ کس حق سوال یا اظهارنظر نداشت. در صعود قله لنین از اینکه در تصمیم گیری ها کنار گذاشته شده بود آزرده خاطر بود و این بار داشت تلافی می کرد. از طرف دیگر واندا به نظر ناراحت می رسید که شدت تنش بالا گرفته است و تمام احزاب بر علیه او هستند و او هم بر علیه تمام آنها. اما او از تنش چشم پوشی کرد و تمرکزش را بجای اینکه روی رهبری با قدرت بی حدو حصر بگذارد بر روی کوه به عنوان مساله اصلی گذاشت. او با سرسختی بسیار سرکش عمل می کرد. " من تصمیم گرفته ام که سرسخت باشم اگر مردم مرا دوست ندارند اصلا اهمیتی ندارد." اما در واقع اهمیت دارد. بدلیل اینکه کوهنوردی ذاتا ورزشی است که با اعتماد و قرار دادن جانت در دستان همنوردان دیگرت انجام می گیرد. واندا به نظر می رسید که در برابر توضیح اینکه چرا همنوردانش بر علیه او برخاسته اند، عاجز است.
" مطمئنا من اینگونه فکر می کردم که ما تمام نیازهای فردی ، احساسات شخصی و ناسازگاریهای شخصی مان را بخاطر هدف بزرگتر و خارق العاده مان در درجه دوم اهمیت قرار خواهیم داد. اما تناقضات آزار دهنده ای در من ایجاد شد، در من بعنوان رهبر تیم و در بقیه گروه که راهکارهای مرا غیرقابل قبول می یافتند. "
قابل قبول یا نه تیم واندا بر بحث و گفتمان در میان خود غلبه کرد و اولین تیمی شد که گاشریروم 3 را صعود کرد. زمانیکه آلیسون چادویک اونیزکیویکز آخرین قدمها را تا قله در سال 1975 بر می داشت که به سرعت با جانوز، واندا و کریستوف زیتویکس همراه شد، گاشربروم 3 بلندترین قله ای بود که در آن زمان برای اول بار توسط یک زن صعود می شد. همزمان ، روی گاشربروم 2 نیز، دوستان واندا ، هالینا کروگر و آنا اوکوپینسکا اولین زنانی بودند که یک قله 8000 متری را روی طناب مستقل زنانه و بدون اکسیژن صعود می کردند. ( زمانیکه فقط دو قله 8000 متری توسط زنان صعود شده بود، ماناسلو در سال 1974 و اورست در سال 1975 و هر دو هم با استفاده از اکسیژن. ) جرو بحث و بددهنی به کنار، به طور گسترده ، اکسپدیشن وندا هر طور که بخواهد ارزیابی شود اکسپدیشنی بسیار مو فق بود و این کاربرای یک زن از جامعه لهستان کار آسانی نبود.
بنابر آنچه مسنر می گفت: " دولت لهستان به افراد خاصی مثل جرزی کوکوشکا بسیار کمک می کرد . بدلیل اینکه آنها علاقمند به سرمایه گذاری بر روی قویترین کوهنوردان در جهان بودند. بنابراین به او کمک مالی و کمک در امکانات دیگر می شد. اما کسی به واندا چنین کمکی نکرد. " پس مسنر کاملا مطمئن بود که واندا خودش مسئولیت تمام هزینه های اکسپدیشن را عهده دار بوده است.
منبع: SAVAGE SUMMIT
نویسنده: JENNIFER JORDAN
مترجم: غزال حشمت منش
مهدی گلی هستم راهنما و مدرس گردشگری